Mithat Yurdakul – Avrupa Birliği, ambalaj atığını azaltmak ve geri dönüşümü artırmak amacıyla, 28 yıllık direktifini yeniliyor. Yeni düzenlemeyle, yüzde 40’ı plastikten üretilen ve belediye atıklarının yüzde 36’sını oluşturan ambalaj atıklarından kaynaklanan sera gazı emisyonları, 2030 yılı itibarıyla 66 milyon tondan 43 milyon tona düşürülecek, ambalaj için kullanılan su da 1.1 milyon metreküp azaltılacak.
OTELDE ŞAMPUANA YASAK
Ambalaj atıklarındaki geri dönüşüm oranını yüzde 73’e çıkarmayı amaçlayan taslak mevzuata göre, Avrupa’da ambalajlar küçülecek, özellikle e-ticarette gereğinden büyük ambalaj kullanılmayacak. Ambalajlardaki boşluk oranı yüzde 40’ı geçmeyecek. Marketlerde sebze-meyve için hafif, biyo-çözünür özellikteki plastik poşetler bulundurulacak. Otel şampuanları, paket servis dışındaki tek kullanımlık tabak, bardak ve 1.5 kg altındaki meyve ve sebze paketleri yasaklanacak. Endüstriyel olarak kompostlanabilir (ayrıştırılabilir) ambalajlara çay poşetleri, filtre kahve kapsülleri ve pedleri, meyve ve sebze etiketleri ile çok hafif plastik poşetler için izin verilecek.
ÇOK KULLANIM ŞİŞELER
Düzenlemeye göre Avrupa’daki ambalaj malzemelerindeki kurşun, kadmiyum, cıva ve hekzavalan krom oranı 100 mg/kg sınırını geçmeyecek. 2030 itibarıyla yalnızca geri dönüştürülebilir ambalajların piyasaya arzı mümkün olacak. Ürün ambalajlarının içeriği ve tek kullanımlık olup olmadığına ilişkin etiketleme yapılacak. Su ve alkolsüz içecek ambalajlarının 2030 yılında yüzde 10, 2040’da yüzde 25 oranında yeniden doldurulabilir olması hedeflenecek.
Yapılacak çalışmalarla, kişi başına düşen ambalaj atığı miktarı 2030 yılında yüzde 5, 2035 yılında yüzde 10, 2040 yılında yüzde 15 oranında azaltılacak.
İHRACATTA KESİNTİ
Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Konseyi tarafından değerlendirilerek onaylanması planlanan düzenleme, Türk ihracatçıları da ilgilendiriyor. Düzenlemenin yasalaşmasının ardından, sürdürülebilirlik ve etiketleme kriterlerini karşılamayan ambalaj malzemelerinin kullanıldığı ürünlerin AB pazarına arzı mümkün olamayacak. AB’ye ihracat yapan Türk şirketlerine yapılan uyarıya göre, AB’de piyasaya arz edilen ya da Avrupa ülkelerine ihraç edilen tüm ambalaj ürünlerinden Genişletilmiş Üretici Sorumluluğu (EPR) kapsamında ücret tahsil edilecek, daha sürdürülebilir ürüne daha düşük ücret uygulanacak. Sürdürülebilir ve çevreci olmayan ürünler için daha fazla ücretlendirme yapılacak. Ambalaj üreticileri; ambalajın geri toplanması, geri dönüştürülmesi, yeniden kullanılması gibi süreçlerin denetlendiği sisteme kaydolacak.